Υφαντές πετσέτες

Οι υφαντές πετσέτες της Μικράς Ασίας, γνωστές και ως «μακραμέδες», είναι δείγματα της οικιακής παράδοσης του αγροτικού και λαϊκού χώρου.

            Ιστορικά και ετυμολογικά ο όρος «μακραμάς» προέρχεται από την ελληνική λέξη «μάκρεμα» ή «μακρινάρι» , όπως έλεγαν το «λίαν επίμηκες ύφασμα» από τα βυζαντινά χρόνια: ένα ορθογώνιο υφαντό του σπιτικού αργαλειού, υφασμένο σε διαφορετικά μήκη με ποικίλα στα κεφαλάρια.

            Η υφαντή πετσέτα, το φαντό, ο μακραμάς ή μαχραμάς, το μαντήλι, το μεσάλι- από το βυζαντινό «μενσάλιον», κατά τον βυζαντινολόγο Φαίδωνα Κουκουλέ-, υφαίνεται στις παραδοσιακές κοινωνίες της προβιομηχανικής εποχής, στη Μικρά Ασία, στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια, στην Κύπρο και σε αρκετές αγροτικές περιοχές της Ευρώπης. Οι υφαντές πετσέτες, ως προς τη χρήση τους, διακρίνονται σε τρείς κατηγορίες:

-Σε καθημερινά και γιορτινά πανικά του λαϊκού νοικοκυριού.

-Σε αντικείμενα διακόσμησης

-Σε εξαρτήματα της γυναικείας και της ανδρικής φορεσιάς καθώς και σε αντικείμενα περιστασιακής χρήσης.

            Στη Μικρά Ασία, στα μεγάλα υφαντουργικά κέντρα χαλιών και κιλιμιών, τα σπίτια είχαν δύο αργαλειούς. Τον μεγάλο, όπου ύφαιναν χαλιά, και τον μικρό, για να υφαίνουν τα πανικά για τις ανάγκες του νοικοκυριού σε ρούχα και στρωσίδια.