Ο Μάης, τρίτος μήνας της άνοιξης, της θαλερής βλάστησης, της πλούσιας καρποφορίας, από την Πρωτομαγιά τα αγριολούλουδα των αγρών στολίζουν με στεφάνια τις εξώπορτές μας. Κι εμείς όλοι οι Χριστιανική Ορθόδοξοι λαοί προετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε το αισιόδοξο μήνυμα της Ανάστασης του Θεανθρώπου που σηματοδοτεί το ΠΑΣΧΑ.
Στην χριστιανική παράδοση το κόκκινο αυγό αποτελεί το κύριο σύμβολο της Ανάστασης, του Χριστού και του Πάσχα. Το αυγό υπήρξε ένα από τα πρωτογενή αγαθά που προμηθεύονταν ο άνθρωπος απευθείας από την φύση. Ως τροφικό στοιχείο αποτελούσε εκλεκτό έδεσμα. Δεν ήταν πρόχειρη και διαδεδομένη τροφή όπως συμβαίνει στις ημέρες μας μετά τη βιομηχανική ανάπτυξη των πτηνοτροφείων. Συγχρόνως δε, θεωρήθηκε ο αρχέτυπος της γέννησής της ζωής και φορτίστηκε με διάφορες ενέργειες και πράξεις θρησκευτικές και συμβολικές που αφορούν τη γονιμική του ιδιότητα σε όλες τις κοινωνίες.
Για την ιστορία της Πόλης ο Μάιος είναι σημαδιακός μήνας. 11 Μαΐου ήταν η κτήσης «τα γενέθλια» της Βυζαντινής πρωτεύουσας, 21 Μαΐου γιορτάζεται η μνήμη του ιδρυτή της, 29 Μαΐου η άλωσής της.
Από τον Απρίλη στον Μάη γίνεται ορατός ο οργασμός της φύσης. Πρασινίζουν οι λόφοι, ωριμάζουν οι καρποί και σκάνε μύτη δειλά στις αγορές. Στα παιδικά μου χρόνια στο ωραίο Μακροχώρι, ένα ειδυλλιακό παραθαλάσσιο προάστιο 10.000 κατοίκων με μια εύρωστη ρωμαίικη κοινότητα όπως επίσης στο Βόσπορο και στα Πριγκηπόννησα οι κήποι των σπιτιών ήταν σωστοί παράδεισοι με χρώματα και μεθυστικές μυρωδιές από ζουμπούλια, μιμόζες, σαλκίμια, πασχαλιές, πανσέδες, ορτανσίες, γαρούφαλλα και τριαντάφυλλα., από την πρωτομαγιά ο κόσμος με χαρά και ξενοιασιά έτρεχε στις εξοχές. Τότε ακόμα η εργατική πρωτομαγιά δεν είχε ακουστεί μήτε και σαν έκφραση. Δεν υπήρχε τηλεόραση. Ο τύπος και το ραδιόφωνο δεν αναφέρονταν σε επικίνδυνα και ανατρεπτικά θέματα!!! Στην Τουρκία η πρωτομαγιά πρωτογιορτάστηκε το 1976 στην πλατεία Ταξίμ από τα εργατικά συνδικάτα με μαζικότητα. Δυστυχώς της έλαχε να είναι και η τελευταία εργατική πρωτομαγιά μέχρι σήμερα.
Στη Πόλη λόγω κλίματος οι χαρταετοί ήταν για την «πρωτομαγιά» και όχι για την καθαρά Δευτέρα. «Εξω ψήλοι και κοριοί, μέσα πλούτος και χαρά», μας έλεγαν οι θειες τραγουδώντας και γελούσαν…
Μια μαγιάτικη απόλαυση ήταν και οι πεζοπορίες τα ηλιόλουστα πρωινά του σαββατοκύριακου στο Βόσπορο με στάσεις στα εξοχικά καφενεία και τις λαϊκές ταβέρνες που κρατούσαν οι Ρωμιοί όπως επίσης και τα υπέροχα ηλιοβασιλέματα. Να θυμίσω ότι το κυρίαρχο χρώμα της Πόλης δεν είναι το λευκό της Αθήνας, της Αίγινας, του Αιγαίου. Είναι οι πολλές εναλλαγές του γκρίζου. Την αυγούλα ο ουρανός φέρνει χρυσαφιές και ρόδινες ανταύγειες στο υπόλευκο γκρίζο. Τις καλοκαιρίες οι αποχρώσεις του γκριζογάλανο εναλλάσσονται, ως τη στιγμή που πάει να δύσει ο ήλιος. Και τότε συμβαίνει κάτι το μοναδικό, αλλεπάλληλες αποχρώσεις από το ροδί στο μοβ, το γκρι-μπλε και όταν φτάσει στο φωτεινό σκούρο μπλε έχει δύσει ο ήλιος. Όποιος δεν έζησε αυτή την εμπειρία, τολμώ να πω ότι δεν είδε τίποτε στη ζωή του.
Οι Ρωμιοί της Πόλης παρά τα διάφορα αντίξοα, βίωσαν την καθημερινότητα σε καλύτερες υλικές συνθήκες από άλλους τόπους. Μετά το 1924 και έως σήμερα η Πόλη δεν γνώρισε πόλεμο. Υπήρχαν δυνατότητες εργασίες για όλους, εκτός από τους τεμπέληδες. Μετά από αυτά τα ωραία που έζησα και εγώ ως το 1980 και πιθανώς σαν παραμύθι, προτείνω να γιορτάσουμε το Πάσχα με ένα ωραίο, επιμελημένο γεύμα όπως συνηθίζαμε στην Πόλη.
Καναπεδάκια σολομού
4 φέτες φιλέτο καπνιστού σολομού
125γρ. ( ½ φλ.) τυρί κρέμα
75γρ. (5 κοφτές κουταλιές ) βούτυρο
2κ.σ.ψ φρέσκο χυμό λεμονιού + 1 κοφτό κουτάλι ξύσμα
1 ½ κουτάλι σούπας βότκα
1 γεμάτο κουτάλι ψιλοκομμένο άνηθο, άνηθο για γαρνίρισμα
4 φέτες καπνιστού σολομού
Αλάτι, πιπέρι
12 φετάκια μπριός
Τεμαχίζουμε κάθε φέτα καπνιστού σολομού στα τρία. Για την κρέμα βάζουμε το τυρί κρέμα, το βούτυρο, το χυμό λεμονιού και τη βότκα στο μίξερ και την κτυπάμε. Προσθέτουμε τον άνηθο, ανακατεύουμε και αδειάζουμε το μείγμα σε ένα μπολ, το αφήνουμε σκεπασμένο με πλαστική μεμβράνη στο ψυγείο για ½ ώρα.
Για σερβίρισμα: αλείφουμε τα μπριός με πλούσια κρέμα, διπλώνουμε τις λωρίδες του καπνιστού σολομού και τις τοποθετούμε πάνω στα μπριός με κρέμα. Τις γαρνίρουμε με «φουντάκια» άνηθου και τις βάζουμε σε γυάλινη πιατέλα για σερβίρισμα.
Σουβλάκι με φέτα καλαθάκι Λήμνου
250 γρ φέτα καλαθάκι Λήμνου
περίπου 15 μικρά κρεμμυδάκια στιφάδου καθαρισμένα
4 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
½ φλιτζάνι σταφίδες σουλτανίνα
½ φλιτζάνι μαυρες σταφίδες Κορίνθου
½ φλιτζάνι ούζο
1 κουταλιά της σούπας φρέσκο βούτηρο
2 κουταλιές φρέσκο ψιλοκομμένο δύοσμο
Αλάτι
Φρεσκοτριμμένο πιπέρι
5 ξυλαράκια για σουβλάκι
Σε ένα μέτριο τηγάνι καραμελώνουμε τα κρεμμύδια με 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο. Κόβουμε το τυρί σε κύβους. Σε ένα αντικολλητικό τηγάνι λιώνουμε το βούτηρο και προσθέτουμε τις σταφίδες, αλατοπιπερώνουμε και ρίχνουμε προσεκτικά το ούζο, το αφήνουμε σε μέτρια φωτιά μέχρι να εξατμιστεί το αλκόλ και να μελώσει το μίγμα. Προσθέτουμε τον ψιλοκομμένο δύοσμο. Σε κάθε ξυλαράκι περνούμε εναλλάξ 3 κυβάκια τυρί, 3 κυβάκια κρεμμύδι, τα ψήνουμε στο γκρίλ ώσπου να ροδίσει το τυρί, όχι να λιώσει.
Τα τοποθετούμε σε μια πιατέλα, περιχύνουμε με την σάλτσα σταφίδας. Γαρνίρουμε με φύλλα φρέσκου δυόσμου.
Κατσικάκι φουρνιστό με αρωματικά χόρτα και μικρές ανοιξιάτικες πατατούλες
1 μπούτι κατσικάκι (περίπου 2 κιλά)
2 σκελίδες σκόρδο λειωμένο
χυμό από 1 πορτοκάλι
αλάτι,1κουταλιά φρεσκοτριμμένο πιπέρι, 1 πρέζα μοσχοκάρυδο
½ ποτήρι ελαιόλαδο, 50 γρ φρέσκο βούτυρο σε μικρά κυβάκια
1 κουταλιά της σούπας μάραθο
1 κουταλιά της σούπας θυμάρι
2 φύλλα δάφνης
Βάζουμε το κατσικάκι σε γάστρα. Προσθέτουμε το λιωμένο σκόρδο, την δάφνη, περιχύνουμε τον χυμό από πορτοκάλι, προσθέτουμε το θυμάρι, το μάραθο, τα κυβάκια από βούτυρο, πασπαλίζουμε με αλάτι, πιπέρι, μοσχοκάρυδο, περιχύνουμε με το ελαιόλαδο. Κλείνουμε την γάστρα με λαδόκολλα και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 170ο περίπου 2-2.5 ώρες ώσπου να μαλακώσει το κρέας. Όταν ψηθεί, αφαιρούμε την λαδόκολλα και αφήνουμε ένα 20λεπτο επιπλέον να ροδίσει το ψητό μας. Γαρνίρουμε με τις φουρνιστές πατάτες και σερβίρουμε.
Για τις πατάτες
1 κιλό φρέσκιες ανοιξιάτικες μικρές πατάτες
3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
χυμό από ½ λεμόνι
αλάτι, πιπέρι
Πλένουμε τις πατάτες, τις βάζουμε σε μικρό ταψί, τις περιχύνουμε με 3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο, το χυμό από ½ λεμόνι , αλάτι, πιπέρι. Τις ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180ο για 30-35 λεπτά. Τις σερβίρουμε μαζί με φέτες από το κατσικάκι.
Πάβλοβα στεφάνι
Για τις μαρέγκες
5 ασπράδια από μεγάλα αυγά (250ml)
300γρ. ζάχαρη κρυσταλλική
½ κ. γλυκού κρεμόριο
1κ.γλυκού βανίλια
Για την κρέμα
400 γρ κρέμα γάλακτος
80 γρ ζάχαρι άχνη
1κ.γλυκού βανίλιας
500 γρ φράουλες πλυμένες και στραγγισμένες στο σουρωτήρι
Χτυπάμε τα ασπράδια στο μίξερ, προσθέτουμε το κρεμόριο και σταδιακά τη ζάχαρη και τη βανίλια μέχρι να έχουμε μια πολύ σφιχτή μαρέγκα.
Παίρνουμε ένα μεγάλο αντικολλητικό χαρτί για να σχεδιάσουμε 2 κυκλικές περιμέτρους, οι οποίες μας είναι απαραίτητες για να παρασκευάσουμε τις μαρέγκες. Τοποθετούμε ανάποδα ένα πιάτο του φαγητού και σχεδιάζουμε με το μολύβι γύρω από το πιάτο έναν κύκλο, σηκώνουμε το πιάτο, έχουμε την περίμετρο για 1 μαρέγκα. Σε απόσταση 5 εκ. επαναλαμβάνουμε την ίδια κίνηση στο υπόλοιπο χαρτί. Απλώνουμε το μείγμα στους 2 κύκλους που σχεδιάσαμε. Ψήνουμε τις μαρέγκες στους 120ο στο φούρνο. Σβήνουμε το φούρνο και τις αφήνουμε μέσα μέχρι να κρυώσουν. Θα σας πρότεινα αν ψήσετε τις μαρέγκες το πρωί γύρω στις 10.00-11.00 να τις μεταχειριστείτε για να ετοιμάσετε την Πάβλοβα τουλάχιστον μετά 2-3 ώρες.
Για την κρέμα, χτυπάμε μέχρι να πήξουν η κρέμα γάλακτος με την ζάχαρη και την βανίλια, και να γίνει μια αφράτη κρέμα σαντιγί. Μπορούμε όμως αντί να την ετοιμάσουμε σπίτι να αγοράσουμε από το ζαχαροπλαστείο έτοιμη ½ κιλό κρέμα σαντιγί.
Κόβουμε στα 2 τις μισές φράουλες που κρατήσαμε στο σουρωτήρι .Σε πιατέλα σερβιρίσματος τοποθετούμε την μία μαρέγκα. Απλώνουμε την μισή κρέμα σαντιγί και σκεπάζουμε την επιφάνεια με τις μισοκομμένες φράουλες. Την καλύπτουμε με την δεύτερη μαρέγκα. Απλώνουμε την επιφάνεια της με την κρέμα σαντιγί όπως επίσης σκεπάζουμε και γύρω γύρω την τούρτα. Γαρνίρουμε με τις φράουλες, την διατηρούμε στο ψυγείο και την σερβίρουμε μετά το γεύμα στο Πασχαλινό τραπέζι.
