Πρωτοχρονιάτικη πίτα

Δεκέμβρης ο λαμπρότερος μήνας της χρονιάς

Πλήθος δοξασίες και παραδόσεις γύρω από τις γευστικές μας συνήθειες έχουν σημείο αναφοράς το χριστιανικό εορτολόγιο το οποίο συχνά συνταυτίζεται με τον ετήσιο κύκλο των εποχιακών μεταλλαγών. 

            Η καλή σοδειά, η επάρκεια αγαθών ήταν πρωταρχικό μέλημα των γεωτροφικών και κτηνοτροφικών κοινοτήτων από τους προϊστορικούς χρόνους, ευχή, φόβος και αγωνία η οποία τους προέτρεπε να κάνουν σπονδές αναίμακτες και ζωοθυσίες στους θεούς για επίκληση της θείας προστασίας, ευχαριστία, ευκαρπία, ξόρκισμα……

            Στις μεγάλες γιορτές του Δεκέμβρη, όπως τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά, τα εδέσματα που κοσμούν το τραπέζι μας χριστόψωμα και βασιλόπιτες, ξηροί καρποί, ρόδια, ρύζια με τα οποία γεμίζουμε γαλοπούλες, κόκορες, κότες, και γαρνίρουμε γουρουνόπουλα, είναι δείγματα αυτών των παραδόσεων, οι οποίες συνεχίζουν ως τις μέρες μας. 

            Οι μικρασιάτισσες κυράδες τις μέρες αυτές έφτιαχναν αμυγδαλωτά, φοινίκια που συμβόλιζαν τον Χρηστό σπαργανωμένο, κουραμπιέδες σε σχήμα  S  η τετράγωνα, χριστόψωμα, βασιλόπιτες διακοσμημένες με τον δικέφαλο αετό, ιτσλί, με γραμμωτά σχέδια ξορκίζοντας το κακό μάτι και ποικιλία γεμιστά φαγητά.

            Αξίζει να δοκιμάσουμε φέτος κάποιες μικρασιατικές και πολίτικες συνταγές,  στα γιορτινά μας τραπέζια, μικρές χαρές ευδαιμονίας με ευχές για υγεία και ευημερία ξορκίζοντας τους δύσκολους καιρούς που διανύουμε…..

Στα γιορτινά τραπέζια αυτών των ημερών οι ξηροί καρποί, τα ρόδια, τα κάστανα έχουν την τιμητική τους. Το ρόδι. καλλιεργήθηκε από τα αρχαία χρόνια σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου. Θεωρείται από τα παλαιότερα καρποφόρα  και πιστεύεται ότι  προέρχεται από την μακρινή Περσία. ΄Εμβλημα στα Ελευσίνια μυστήρια, στόλιζε τους κίονες στο Ναό του Σολομώντα, και το ένδυμα του ιερέα του έφερνε κεντημένα μοτίβα από ρόδια.. Στην Ευρώπη διαδόθηκε δια μέσου των Αράβων. ΄Ηταν και είναι σύμβολο γονιμότητας για πολλούς λαούς, θεωρείται επίσης σύμβολο ευημερίας και αφθονίας γι’ αυτό επικράτησε η παράδοση να το σπάμε στο κατώφλι του σπιτιού τα μεσάνυχτα μόλις αλλάζει ο χρόνος.

Χρόνια τώρα στα αγαπημένα μου σπιτικά κεράσματα έχω εντάξει το «ζελέ με ρόδια» γαρνιρισμένα με σαντιγύ, το «λικέρ ρόδι» παραλλαγή της συνταγής λικέρ με βύσσινο. Το Δεκέμβρη, δεν λείπει από το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι μας δίπλα από την βασιλόπιττα και ο «ασουρές με ρόδια» – ήταν το αγαπημένο γλυκό του Γιώργου, όπως επίσης συνηθίζω να γαρνίρω το γεμιστό κοτόπουλο ή την γαλοπούλα με ρόδια, ευελπιστώντας να μην λείπει η χαρά και η αφθονία από το σπίτι…